چکیده: این مقاله به عنوان گزارشی از یافته‌های یک پژوهش گسترده، درصدد است رابطه متغیرهای فیزیکی کلاس درس را با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مورد بررسی قرار دهد. یافته‌های مربوط به عوامل انسانی کلاس درمقاله ٔ جداگانه‌ای گزارش شده است. به منظور انجام پژوهش، ۷۲ کلاس پنجم به صورت تصادفی طبقه‌‌ای و ۲۱۸۸ دانش‌آموز و معلمان این کلاسها ازمدارس ابتدایی استان کرمانشاه انتخاب شدند.[ ۱] روش مورد استفاده در این پژوهش کمی و کیفی بوده و ابزار جمع‌آوری داده&zwn ...